Mustafa Nami Onur
Jeotermal enerjiyi içeren yeraltı rezervuar sistemlerinin yerinde ve akış koşulları altında özelliklerinin (geçirgenlik, gözeneklilik, akışa kapalı ve beslenmeli sınırların belirlenmesi, fayların sızdırmalı olup olmadıkları vb.) belirlenmesi, bu sistemlerin uygun şekilde geliştirmesi ve işletilmesine yönelik kararlarının alınmasında ve geleceğe yönelik performans tahminlerinin yapılmasında kullanılan modellerin oluşturulmasında son derece önemlidir. Kuyu basınç testleri bu amaçları gerçekleştirmek için endüstride kullanılan en önemli araçlardan biridir. Kuyu basınç testlerinden elde edilen bilgiler, durağan (statik) kabul edilen jeolojik ve jeofizik bilgiler ile birleştirildiğinde, rezervuarın gerçekçi bir şekilde tanımlanmasını ve üretim/rezervuar performansının değerlendirilmesini sağlar. Dolayısıyla, en doğru yaklaşım, bu üç veri türünden elde edilen bilgilerin birleştirilerek jeotermal sistemlerin tanımlanması ve uygun şekilde işletimlerinin tasarımlanmasıdır.
Kuyu testleri bu araçların olmazsa olmazlarından biridir. Bu çalışmada, jeotermal sistemlerde kuyu basınç testlerinde kullanılacak uygun basınçölçerlerin özellikleri hakkında bilgilerden başlanarak, kullanılan kuyu basınç testi tipleri, bu testlerinin tasarımlanması, değerlendirilmesi, analizinde kullanılacak temel prensipler ve yöntemler sunulacaktır.
Son yirmi yılda teknolojideki gelişmelere paralel olarak, kuyu basınç testleri alanında da önemli ölçüde ilerlemeler kaydedilmiştir. Pek çok yeni model ve modern analiz yöntemi geliştirilmiştir. Modern modelleme ve analiz yöntemleri hakkında da bilgi verilecektir. Türkiye’deki BalçovaNarlıdere ve Afyon ÖmerGecek jeotermal sahalarında yapılan çeşitli kuyu basınç testlerine ait uygulamalara çalışmada yer verilerek, bu testlerin değerlendirilmesi ve analizinden elde edilen bilgiler sunulacaktır.