Kütahya’nın Jeotermal Kaynaklarından Elektrik Üretimi İçin Çevrim Seçimi ve Optimizasyonu

Kütahya’nın Jeotermal Kaynaklarından Elektrik Üretimi İçin Çevrim Seçimi ve Optimizasyonu

Ahmet Coşkun, Ali Bolattürk, Mehmet Kanoğlu

Dünyadaki enerji tüketimi; nüfus artışına, sanayileşme ve teknolojik gelişmelere paralel olarak her geçen gün artmaktadır. Enerjinin güvenli ve sürdürülebilir temini, çevreye verilen zararı en aza indirme amacı, fosil kaynaklardan yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişi hızlandırmaktadır. Jeotermal enerji, sürdürülebilir enerji kaynaklarının önemli bir parçasıdır. Jeotermal kaynaklardan elektrik üretimi oturmuş bir teknolojidir ve dünyada çok sayıda jeotermal güç santralleri mevcuttur. Türkiye, jeotermal kaynaklar bakımından zengin olmasına rağmen, bu kaynakların çoğu güç üretiminde kullanılmamaktadır.

Bu çalışmada, orta sıcaklıkta jeotermal kaynaklara sahip olan Kütahya-Simav bölgesi incelenmiştir. Güç üretiminde en uygun çevrimleri belirlemek için termodinamik analizler gerçekleştirilmiştir. Bu çevrimler; tek flaş, çift flaş, çift akışkanlı, kombine ve rejeneratörlü çevrimlerdir. Seçilen çevrimler net güç, enerji ve ekserji verimlerini maksimum yapan türbin giriş basıncına göre optimize edilmiştir. Analizlerde enerji ve ekserji verimleri, ekserji kayıpları, enerji ve ekserji akış diyagramları kullanılmıştır.

Bu çalışmayla, verilen bir kaynak için seçilecek çevrimler termodinamik açıdan karşılaştırılmıştır. En uygun çevrimlerin ve optimum çalışma şartlarının belirlenmesiyle jeotermal kaynağın en optimum biçimde kullanılması mümkün olacaktır. Elde edilen sonuçlara göre, çevrimler için maksimum enerji verimleri % 5.1 ile % 7.3 arasında değişirken, maksimum ekserji verimleri % 28.4 ile % 41 arasında değişmektedir. Maksimum güçler dikkate alındığında; en iyi çevrimlerin eşanjörlü rejeneratif çift akışkan çevrimi, çift flaşlı çevrim ve rejeneratörlü çift akışkan çevrimi olduğu görülmektedir.