Ülkü Şahin, Birgül Kurutaş
Hava Kirliliği ile ilgili çalışmalar temelde insan sağlığı üzerine olan etkisi nedeniyle yapılmaktadır. Halk sağlığını korumak amacıyla dış hava kalitesinin belirlenmesi ile ilgili pek çok çalışma yapılmakta ve yönetimler tarafında limit değerler tanımlanmaktadır. Ancak çoğunlukla zamanımızın en az 8 saatini çalışarak iş ortamlarımızda en az 14 saatimizi evde ve kalan ortalama 2 saatimizi dışarıda geçirmekteyiz. Dolayısı ile iç mekânlardaki (çalışma alanları, okullar, hastaneler, alışveriş mekanları ve evler) hava kalitesi halk sağlığı üzerinde en yüksek etkiyi yaratmaktadır.
Çalışma ortamlarında uzun süreli kişisel maruziyet söz konusudur. Solunan hava içersindeki 2.5 mikronun altındaki partiküller maddelerin varlığı solunum ve dolaşım sistemi ile ilgili ciddi sağlık problemleri yaratmaktadır. Endüstrileşmenin hızla geliştiği ve çalışma hayatının yaşamımızın önemli bir bölümünü işgal ettiği düşünüldüğünde fabrikalarda üretimin olduğu kısımlarda çalışan personelin sağlığının korunması gerekmektedir. Bu çalışmamızda örnek bir metal endüstrisi seçilmiş ve üretim bölümü iç ortam havasındaki PM2.5 konsantrasyonu tespit edilmiştir. Metal endüstrisi içersinde üretim bölümünde farklı özelliklere sahip 4 nokta tespit edilmiş ve 24 saat sürekli PM2.5 ölçümü yapılmıştır. İmalat makinelerinin yoğun olarak bulunduğu KLT, BMV ve HPT ölçüm noktalarında makineler yalıtımsızken ortalama PM2.5 konsantrasyon değişimi 271,4μg/m3 ile 609μg/m3 aralığında iken makineler etrafına yalıtım yapıldığında bu konsantrasyonlar 35,1μg/m3 ile 90,1μg/m3 aralığına düşmektedir. Tüm PM2.5 ölçüm değerleri OSHA limit değerinin altında ancak EPA ve WHO dış ortam limit değerlerinin çok üstündedir. Fabrika içerisinde makinelerde yapılan izolasyon sistemi PM2.5 konsantrasyonlarını azaltmada önemli bir etki göstermektedir.