İstanbul’da Farklı Ulaşım Türleri ile Seyahat Esnasında Maruz Kalınan Partikül Maddenin (Pm2.5) Belirlenmesi

İstanbul’da Farklı Ulaşım Türleri ile Seyahat Esnasında Maruz Kalınan Partikül Maddenin (Pm2.5) Belirlenmesi

Burcu Onat, Baktıgül Stakeeva

Ulaşımdan kaynaklanan hava kirlenmesi, son yıllarda özellikle büyük şehirlerde hava kalitesini kötü yönde etkileyen en önemli etkenlerden biridir. Trafiğin yoğun olduğu mikro çevrelerde yayalar ciddi boyutlarda hava kirleticilerine maruz kalmaktadır. Kişilerin trafikteki kirleticilere maruziyet miktarları ulaşım türüne göre farklılık göstermektedir. Bu çalışmada İstanbul’da trafiğin yoğun olduğu bir bölgede farklı ulaşım türleri ile seyahat esnasında maruz kalınan PM2.5 konsantrasyonları belirlenmiş ve 0.3 -10 μm arasındaki partiküllerin sayımı yapılmıştır. Ulaşım türleri otobüs (klimasız), metrobüs (klimalı), özel araç ve yaya olarak sınıflandırılmış ve gün içinde trafiğin yoğun olduğu ve yoğun olmadığı zaman aralıklarında ölçümler yapılmıştır. Taşıtlar içinde ve yaya olarak yapılan ölçümlerde portatif ölçüm cihazlarından yararlanılmıştır. PM2.5 ölçümleri için ışık saçılımı metodu ile çalışan pDR-1200 model (Thermo, USA) kişisel toz ölçüm cihazı, partikül sayımı için handheld 3016 model (Lighthouse, USA) portatif partikül sayım cihazı kullanılmıştır. Seyahat esnasında PM2.5 konsantrasyonları 30 saniye aralıklarla kaydedilmiş, konsantrasyondaki değişimlerin sebepleri incelenmiştir. Her bir ulaşım türü için seyahat süreleri yaklaşık 12-20 dakika olarak ayarlanmıştır. Taşıtlarda filtreli klima sistemlerinin PM2.5 seviyesini azalttığı, özel araç içinde yapılan ölçümlerde ise klima ile dışarıdan hava alındığında araç içindeki PM2.5 seviyesinde önemli miktarda artış olduğu tespit edilmiştir.