Canan Ali, Yasemen Say Özer
Sürdürülebilir yaşamı sağlayabilmemiz için öncelikle binanın bulunduğu iklim koşullarına göre değerlendirip, ona göre tasarımlar üretmeliyiz. Önerilen çözümler, bölgenin yapı, malzeme ve sosyal kültürüne yabancı olmayıp, ait olduğu bölgenin kendine özgü koşullarının değerlendirilmesi sonucu oluşturulmalıdır.
Özellikle Ortadoğu’da Yazd gibi, yerleşimi eskilere dayanan kentlerdeki konut ve su deposu gibi binalarda termal konforu sağlamak amacıyla inşa edilen rüzgâr bacalarının günümüzde de kullanımı sürdürülmektedir. Konutların eyvan kısmında yer alan rüzgâr bacaları, avludaki su havuzuyla birlikte yazın gündüzleri ısısı 35–40°C’yi bulan mekâna gerekli termal konforu sağlamaktadır. Bölgedeki güneş ışını ve egemen rüzgâr yönüne bağlı olarak tasarlanan rüzgâr bacaları, yapıdan yükselen bir kule şeklinde biçimlenirken, alt kısımları ise yeraltında bulunan kilere kadar uzanmaktadır.
Bazı sıcak bölgelerdeki geleneksel binalarda doğal enerji kaynaklarıyla iklimlendirme amaçlı çalışan ve temelde mimari çözüme dayalı bir sistem olan rüzgâr bacaları, bu bildirinin konusunu oluşturmaktadır. Tanımı, konumu, çalışma ilkeleri ve tipolojileri yüksek lisans tezi kapsamında araştırılmakta olan rüzgâr bacalarının bu sempozyumda anlatılmak istenmesinin temel amacı, günümüzde çevre sorunu haline gelen birçok sorunun aslında geleneksel mimaride çözümünün bulunduğu ve araştırmacıların bunları gündeme getirmelerinin gerektiğidir.