Diyadin (Ağrı) Jeotermal Sahasına Yönelik Jeokimyasal ve İzotopik Bulgular

Diyadin (Ağrı) Jeotermal Sahasına Yönelik Jeokimyasal ve İzotopik Bulgular

Harun Aydın, Halim Mutlu, Asım Kazancı

Diyadin (Ağrı) jeotermal sahasında, sıcaklıkları 33-68 C arasında çok sayıda termal ve maden suyu kaynağı bulunmaktadır. Mermer ve ofiyolit grubu kayaçlarının üzerinde çökelen Miyosen ve Pliyo- Kuvaterner yaşlı tüf ve piroklastik birimler arasından boşalan bu kaynaklar çoğunlukla Ca-Na-HCO3 tipindedir. Sulardaki silika çözünürlüğünün kalsedon fazı tarafından denetlendiği varsayılarak uygulanan kalsedon jeotermometresi ile hesaplanan rezervuar sıcaklıkları 88-121 C aralığındadır.

Örneklenen suların düşük sıcaklıklı olması nedeniyle karışım süreçlerinden yüksek derecede etkilenmeleri jeotermometreler ve mineral-doygunluk modelinden elde edilen rezervuar sıcaklıklarının düşük ve/veya birbiri ile uyumlu çıkmamasına sebep olmuştur. Sıcak sular jeotermal minerallerin çoğu ile dengede veya süper doygunluk durumundadırlar. Örneklerin 18O – D bileşimleri meteorik bir köken ortaya koymaktadır. δ2H-yükselti ilişkisi kullanılarak suların beslenme yükseklikleri 2165-3172 m arasında bulunmuştur. 13C içeriklerine göre, sulardaki karbon denizel kireçtaşı ile birlikte organik bir kaynağa işaret etmektedir. 14C izotop analizleri sıcak suların yeraltındaki dolaşım süresinin 20,000 yıl olduğunu göstermiştir.