Modifiye Fırıldak-Baca-Emici Sisteminin (FBE) İç Hava Kalitesine Etkisi

Modifiye Fırıldak-Baca-Emici Sisteminin (FBE) İç Hava Kalitesine Etkisi

Sibel Menteşe, Türkay Onacak, A. Cemal Saydam, Osman Çotuker, Burak Selçuk

Bu çalışmada, fırıldak-baca-emici (FBE) sisteminin “sağlıklı” bina koşullarının sağlanmasına katkısı araştırılmıştır. Bu amaçla, FBE sistemi, Çanakkale’de rüzgar şiddetinin yüksek olduğu düşünülen 3 katlı bir restoranın mutfağından çıkan boru vasıtasıyla dışarıya verilen bacanın üstüne monte edilmiştir. Modifiye edilmiş FBE sisteminde; motor takılarak rüzgar enerjisinin elektrik enerjisine çevrilmesi tasarlanmıştır. Ancak, rüzgar enerjisinin elektrik enerjisine dönüşebilmesi için aşılması gereken eşik enerjisi için en az 10 km/saatlik rüzgar hızının sürekli olarak sağlanması gerekmektedir.

Rüzgar hızı, bu değerin aşağısında kaldığı sürece, modifiye-FBE sistemi sadece rüzgarın o anki hızı ile dönüş yaparak iç havayı dönme hareketi ile dışarıya atmaktadır. Çalışmada, modifiye-FBE sisteminin kurulduğu binada özellikle yemek pişirme faaliyetleri neticesinde olumsuz yönde etkilenebilecek olan iç ortam hava kalitesinin iyileşmesinde hangi oranlarda katkısının olduğu; FBE sistemi kurulumunun öncesinde ve sonrasında benzer hava koşullarının (sıcaklık, nem, rüzgar hızı vb.) olduğu günlerde yapılan hava kaynaklı bakteri seviyesinin ölçülmesi ile araştırılmıştır. Genel olarak, bakteri seviyesinde modifiye-FBE sistemi sonrasında belirgin bir azalma gözlenmiştir. Ayrıca, modifiye-FBE sistemi öncesinde yapılan ölçümlerde, hava örneklerinin tamamında küf üremesi gözlenirken; modifiye-FBE sistemi sonrasında örneklerin sadece %8’inde küf üremesi gözlenmiştir. Bakteri konsantrasyonlarında ise, ölçüm yapılan ortama göre, %50 ila %90 arasında azalma gözlenmiştir. Bakteri seviyesindeki en yüksek azalma oranı ise mutfakta saptanmıştır (3×103 CFU/m3’den 102 CFU/m3’e).