Ünal Altınbaş, Engin Deniz Canbaz
Ülkemizde kullanımı ve önemi gittikçe artan yeraltı raylı ulaşım sistemlerinde oluşabilecek acil durumlarda yolcuların güvenliğini sağlamak temel bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Acil durum senaryolarından biri olan tren içerisinde oluşan yangın durumunda, trenin en yakın istasyona intikali ve trende ve istasyonda bulunan yolcuların belirli bir süre içerisinde güvenli bir şekilde istasyon dışına tahliye edilmesi beklenmektedir. Bu çalışmada hesaplamalı akışkanlar dinamiği (HAD) yöntemleri ve paket program kullanılarak bir metro istasyonunda gerçekleşecek olası bir tren yangınında yolcu tahliyesi için gereken süre içerisinde acil durum mekanik havalandırma sisteminin etkenliği belirlenmiştir. Acil durum işletmesi için farklı hacimsel havalandırma debileri belirlenerek tahliyeyi doğrudan etkileyen sıcaklık, hava hızı ve duman dağılımına bağlı görüş mesafesi değişimleri parametrik olarak incelenmiştir. Çalışmada istasyonlar arası tüneller için sınır koşulları Subway Environmental Simulation (SES) analizi ile belirlenmiştir. Mekanik havalandırma sistemi sonucu oluşan akışın türbülanslı olduğu kabul edilmiş ve k-ε türbülans modeli ile akış üzerindeki türbülans etkileri belirlenmiştir. Yangın, “αt²” yangın büyüme eğrisine göre 12 MW olarak kullanılmıştır. Çalışma sonucunda sıcaklık, hava hızı ve görüş mesafesi değişimleri NFPA 130 standardına göre irdelenmiştir.