Müzelerde İklimlendirme Üzerine: Anadolu Medeniyetleri Müzesi Örneği

Müzelerde İklimlendirme Üzerine: Anadolu Medeniyetleri Müzesi Örneği

Zafer Tüysüz, Hüseyin Şalvarlı, Mustafa Aktaş

Müzeler, eserlerin saklanıp sergilendiği ve bakımlarının yapıldığı mekânlardır. Birçok müze çeşidi olmakla birlikte özellikle arkeoloji, etnografya, güzel sanatlar vb. müzelerinde eserlerin korunması için özel iklim koşulları gerekmektedir. Müzeler, geçmişle günümüz arasında bir kültür köprüsüdür ve müzelerde bulunan bu eserleri, gelecek nesiller için korumamız gerekmektedir. Çevresel etkiler nedeniyle tehdit altında olan eserleri korumak için müze uzmanları tarafından çok hassas iklimlendirme şartları istense de enerji tasarrufu, yatırım maliyetleri ve işletme giderleri düşünüldüğünde yapılacak iklimlendirme çalışmalarında en uygun mühendislik çözümü tercih edilmelidir. Bu çalışmada genel olarak müzelerde iklimlendirme üzerine yapılan çalışmalardan bahsedilmekte ve müzelerde iklimlendirme çalışmaları yapılırken hangi hususlara dikkat edilmesi gerektiğine dair öneriler sunulmaktadır. Tarihi bir binayı müze binası olarak kullanmak çok tercih edilen bir durumdur zira binanın kendisi de bir eser olarak düşünülebilir. Böyle bir durumda ise eserleri koruyan iklimlendirme sistemini kurmak isterken tarihi müze binasının kendisine de zarar vermekten kaçınmamız gerekir. Çalışmamızda örnek olarak tarihi bir binası olan Anadolu Medeniyetleri Müzesinde yapılan iklimlendirme ve izleme faaliyetleri incelenmiştir. Amerikan Isıtma Soğutma ve İklimlendirme Mühendisleri Topluluğu (ASHRAE) tarafından müzeler için oluşturulan “B” iklim sınıfı uygunluğunun aranmasının yararlı olacağı düşünülmüştür. Yapılmış olan ölçümlerde kuru termometre sıcaklığının 16°C-27°C arasında uygun aralıkta kaldığı, bağıl nemin de uygun şartlar arasında
dalgalandığı gözlemlenmiştir. Ayrıca sistem etkinliği ve enerji verimliliği gibi konularda öneriler yapılmıştır.