M. Yalçın Özçelik, Sezgi Koçak Soylu, İbrahim Atmaca
Türkiye’nin her geçen gün artan enerji tüketimi, ancak buna karşın yerli enerji üretiminin yeterli olmayışı nedeniyle artan dışa bağımlılık önemli bir sorun teşkil etmektedir. Enerji verimliliği ve tasarrufu, enerji tüketiminin azaltılması yönünde atılabilecek en önemli adımlar olarak görülmektedir. Isı ekonomisi için kullanılan en yaygın yöntemlerden bir tanesi yalıtım uygulamalarıdır. Isı yalıtımı, sıcaklığı çevrelendiği ortam sıcaklığından farklı olan bir ortamın yüzeylerinden oluşacak ısı geçişini azaltmak amacıyla yapılır. Yalıtım amaçlı kullanılan birçok malzeme (cam yünü, taş yünü, seramik yünü, cam köpüğü, poliüretan ve eps köpükler) bulunmaktadır. Bir yalıtım uygulamasında doğru malzemeyi seçerken değişik işletme sıcaklıklarına dayanım, fiziksel, basma ve mekanik mukavemet ve uygulama kolaylığı gibi konulara dikkat edilmelidir. Endüstriyel tesislerde yapılan ısı yalıtımı uygulamalarında 60°C’nin üzerindeki tüm yüzeylerin, boru sistemlerindeki vana, flanş, boru tutucu ve destek elemanları gibi tüm parçaların yalıtılması ve yalıtımın fiziksel olarak hasar görmeyecek şekilde uygulanması önemlidir. Nano teknoloji kullanılarak üretilen ve muadillerine kıyasla 2 ila 5 kat daha düşük ısıl iletkenlik katsayısına sahip yeni bir yalıtım malzemesi olan aerojeller ile yapılan uygulamalarda en yüksek ısıl verimlilik hedeflenmektedir. Bu malzemeler; hidrofobik, yangına karşı dayanıklı, tekrar kullanılabilme, ezilmeme ve formunun bozulmama özelliklerine, depolama, nakliye ve montaj kolaylığına sahiptir. Bu çalışmada bir gıda fabrikasının kazan dairesinde kollektörler, kondens, eşanjör grupları, boyler tank sistemleri, ön hazırlama eşanjörleri, konç sistemleri, sıcak su sistemi, şurup kaynatma sistemi, borular ve konç proseslerinde yapılan termal kamera ölçümleri sonrası izole edilmemiş ve arızalı izoleli yüzeyler tespit edilmiştir. Aerogel izolasyon malzemesi ile izole edildiklerinde oluşacak enerji kazancı ve amortisman süreleri belirlenmiştir. Ortam sıcaklığı 31 °C olarak ölçülmüş, sistemin yıllık çalışma süresi 7200 saat olarak kabul edilmiştir. Aerogel izolasyon malzemesi ile yalıtım yapılması durumunda oluşacak toplam tasarruf miktarı (enerji kazancı) yaklaşık 82.166,24 TL/yıl olarak belirlenmiş, yalıtılmadan önce aynı yüzeylerin yıllık ısı kaybı tutarı yaklaşık 91.188,06 TL/yıl olarak hesaplanmıştır.