Yangın Ürünlerinin Yaşamsal Sınır Kriterlerinin Belirlenmesi

Yangın Ürünlerinin Yaşamsal Sınır Kriterlerinin Belirlenmesi

Zuhal Şimşek, Nilüfer Akıncıtürk

Yangın sırasında insanların hayatlarını tehlikeye sokan birinci unsurun duman, ikincisinin ise sıcaklık olduğu görülmektedir. Duman ve sıcaklık direk insan bedeninde bir takım değişimlerin oluşmasına neden olur. Bu değişimlerin etkisi saniyeler içerinde ölümcül boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle özellikle kaçış yollarında bulunan malzemelerin yanınca çıkardıkları duman miktarı ve zehirlilik düzeyleri büyük önem kazanmaktadır.

Yangın güvenlilik yapı tasarımında amaç; söz konusu parametrelerin belirli güvenlik sınır değerlerinin altında kalmasının sağlanmasıdır. Bir yangın olayı sırasında kaçış yollarının sağlaması gerekli olan yangın ürünlerinde güvenli ortam sınır değerleri, kullanıcıların sağlıklı bir şekilde korunaklı bölümlere ulaşmalarını sağlayacak ortam koşullarının sürdürülmesi ile ilişkilidir. Görüş mesafesi, zehirlilik, sıcaklık ve duman tabakası yüksekliği güvenlik sınır değerlerini tanımlayan parametrelerdir. Bu amaçla bilgisayar ortamında CFD yazılımları ile yapılan yangın simülasyonları yardımı ile zamana bağlı artarak ortama yayılan CO miktarı, sıcaklık değeri ve kaçış kollarının algılanmasını etkileyen dumanın tavandan zemine doğru artan yüksekliğinin (görüş mesafesi) tespit edilmesi mümkündür. Bu doğrultuda; çalışmada, duman yoğunluğunun, CO değerinin, görüş mesafesin ve sıcaklığın kullanıcılar üzerinde oluşturduğu olumsuz etkilerin belirlenerek, insanların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilecekleri maksimum değerlerinin ortaya koyulması ve kullanıcıların sağlıklı bir şekilde güvenli alanlara aktarılabilecekleri yangın güvenlikli bir yapıların tasarlanması amaçlanmıştır. Bu parametreler NFPA 92B yönetmeliklerine göre belirlenmiştir. Tespit edilen parametreler, cfd simülasyonlarının yorumlaması ve doğru malzeme ve duman tahliye sisteminin seçimi açısından yangın güvenlikli yapı tasarımında belirleyici bir unsurdur.