Bir Üniversitenin Farklı Mekanlarında İç Ortam Hava Kalitesinin Zamanla Değişiminin Pasif Örnekleme Yöntemi İle İncelenmesi

Bir Üniversitenin Farklı Mekanlarında İç Ortam Hava Kalitesinin Zamanla Değişiminin Pasif Örnekleme Yöntemi İle İncelenmesi

Yetkin Dumanoğlu, Gamze Mirzaoğlu, Tolga Elbir

Bu çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi Tınaztepe Yerleşkesi Çevre-İnşaat Mühendisliği Bölümü Binası’nda gerçekleştirilmiştir. Binada bulunan bir fotokopi ofisi, bir derslik, kantin, ve laboratuvarda Kasım-Aralık 2013 aylarında SO2, NO2, O3 ve VOC konsantrasyonlarının zamansal değişimleri izlenmiştir. Kirletici konsantrasyonlarının ölçümünde pasif örnekleme yöntemi kullanılmıştır. İç ortam örneklemeleri ile eş zamanlı olarak dış hava kalitesi ölçümleri de gerçekleştirilmiştir. Her örnekleme noktasına aynı anda dörder adet pasif örnekleyici yerleştirilmiş ve toplam 7 ila 28 gün arasında değişen sürelerde örneklemelere devam edilmiştir. Böylece, pasif örnekleyicilerin zamana göre kirletici tutma kapasiteleri incelenmiş ve sonuçlar bu kapsamda değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda dış havadaki SO2 ve NO2 konsantrasyonlarının bina içindeki mekanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Örnekleme dönemi boyunca SO2 ve NO2 için dış havada belirlenen ortalama konsantrasyonlar sırası ile 9 µg/m3 (dört haftalık ortalama) ve 28 µg/m3’dir (dört haftalık ortalama). Kampüs içinde ölçülen dış hava SO2 ve NO2 konsantrasyonlarının kaynağı kampüs içindeki taşıt trafiği ve binaların ısınmasında kullanılan doğalgaz olmuştur. Dış havada ozon konsantrasyonu 40 µg/m3 (dört haftalık ortalama) olarak ölçülürken iç ortam mekanlarından birisi olan fotokopi ofisinde ise 15 µg/m3 (iki haftalık ortalama) olarak ölçülmüştür. VOC derslik ve kantinde 70 µg/m3 ölçülürken, fotokopi ofisi ve laboratuvarda bu değerin yaklaşık 20 katı kadar yüksek çıkmıştır. Laboratuvarda örnekleme süresi boyunca genellikle ‘anyonik yüzey aktif madde tayin’ deneyi yapılmıştır. Bu deneyde kullanılan kloroform adlı kimyasal örneklemelerde en güçlü VOC kaynağı olarak tespit edilmiştir.