Nazım Kurtulmuş, İlhami Horuz
Fosil yakıtların tükeneceği korkusu ve enerjinin gün geçtikçe artan maliyet artışları insanları yeni enerji kaynaklarına yöneltmenin yanında, hem mevcut sistemlerin daha verimli hale getirilmesi hem de atık ısıların değerlendirilmesi üzerine odaklanmaya zorlamaktadır. Atık ısıların değerlendirilmesinde Absorpsiyonlu Soğutma (ABS) Sistemleri ön plana çıkmaktadır. Buhar Sıkıştırmalı Mekanik Soğutma Sistemine oldukça benzeyen ABS sistemleri, çalışabilmesi için dışardan fazla miktarda mekanik enerji gerektiren kompresör yerine, ısı enerjisi ile çalışan bir grup ısı değiştiricisinden oluşan termik kompresör içermektedirler. Buharı sıkıştırmanın yüksek enerji maliyeti ve kompresörün sebep olduğu maliyetler ve bakım masrafları ABS sistemlerinde yoktur. Küçük bir enerji gerektiren eriyik pompası dışında ABS sistemlerinin çalışabilmesi için ısı enerjisi yeterlidir. Bu sebeple ABS sistemleri atık ısının değerlendirilmesi, güneş ve jeotermal enerjilerin kullanılmasına imkan sağlayabilmektedir. Buhar Sıkıştırmalı Mekanik Soğutma Sisteminde tek bir soğutucu akışkan kullanılırken, ABS sistemlerinde bir soğutucu akışkan ve bir de yutucu akışkanın oluşturduğu eriyik kullanılır. Sistemde kullanılan bazı yutucu akışkanlar katılaşabilme özelliğine sahip olduğu için, söz konusu eriyiğin belirli sıcaklık ve konsantrasyonlarda tutulması gerekmektedir. Yutucu akışkanın katılaşmasını önlemek ve ABS sisteminin Soğutma Tesir Katsayısı’ nda artış sağlayabilmek için, bu çalışmada, ABS sistemlerindeki soğutma suyu düzenlemelerinin etkisi araştırılmıştır.