Kadir Bilen, Ahmet Tahir Kalkışım, İsmail Solmuş, Hüseyin Bulgurcu, Hakan Yaldırak
Son zamanlarda, dünya genelinde iklim değişikliği nedeniyle, bütün ülkeler ozon tabakasında inceleme ve küresel iklim değişikliklerini önlemek için kendi çabalarını ortaya koymaktadırlar. Otomobil endüstrisinde ozon inceltme etkisi (ODP) sıfır olan R-134a gazı klima sistemlerinde yaygın olarak kullanılmasına rağmen küresel ısınma etkisi (GWD) yüksektir. Bu yüzden R-134a gazının yerine geçecek alternatif soğutkanlar üzerine araştırmalar yapılmaktadır R-152a gazının ODP’si sıfır ve düşük GWD ye sahip olması nedeniyle son zamanlarda alternatif bir gaz olabileceği göz önüne alınmaktadır. Bu çalışmada otomotiv endüstrisinde R-134a gazının yerine geçebilecek R 152a gazının kullanılabilirliği ve uygunluğu incelenerek R-152a gazının özellikleri (yanıcılık, zehirliliği, termodinamik özellikleri ve uyumluluğu vs.) ve performansı hakkında bilgi verilecektir. Bu konular üzerine yapılan araştırmalar ve sonuçlar verilerek halen kullanılmakta olan R-134a gazı ile karşılaştırma yapılacaktır.
Ayrıca otomobil klima sistemlerinde kullanılacak 152a gazı performansını değerlendirmek için hesaplamalar yapılmıştır. Sabit bir evaporatör soğutma yükünde (Qe=1,5 kW) kondenserde atılan ısı yükler, kompresörün çektiği güç (Wk) ve soğutma tesir katsayıları (COP) farklı evaporatör buharlaşma sıcaklıkları (Te=(-20)-10oC aralığında) ve farklı kompresör devir sayılarında (n=450-1800 dev/dak aralığında) incelenmiştir. Çalışma sonunda incelen gazlar için R152 gazının R134a gazı ile hemen hemen aynı performansa sahip olduğu görülmüştür. Buda mevcut otomobil sistemlerinde R-134a gazı kullanan soğutma sistemlerinde çok küçük değişiklikler yapılarak veya hiç değişiklik yapılmadan kullanabileceğini göstermiştir.