16. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi Taslak Sonuç Bildirisi
İlki 1993 yılında düzenlenen, 32 yıllık bir birikim ve geleneği olan 16. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, TMMOB Makina Mühendisleri Odası adına İzmir Şubesi yürütücülüğünde “Tesisat Mühendisliği ve Yapay Zeka” ana temasıyla, 16-19 Nisan 2025 tarihleri arasında İzmir`de MMO Tepekule Kongre ve Sergi Merkezi`nde düzenlenmiştir. Yapay zekâ dönüşümü, sadece teknolojik değil, aynı zamanda toplumsal ve çevresel etkileri olan bir süreçtir. Enerji tasarrufu, karbon ayak izinin azaltılması, sürdürülebilirlik ilkelerine uygun mühendislik uygulamaları artık yalnızca teknik birer hedef değil, etik birer sorumluluktur. 16. TESKON bu araçları halkımız için en faydalı şekilde kullanarak birlikte daha güzel bir gelecek şekillendirmek için geleceğin mühendisliğine yön verecek tartışmalara ev sahipliği yapmıştır.
Kongre sırasında toplam 5 sempozyum, 7 seminer, 3 kurs, 2 panel, 1 forum, 1 sabah toplantısı gerçekleştirilmiştir. Kongre ile paralel düzenlenen TESKON+SODEX Fuarı’na toplam 3200 m² kapalı alanda, sektörde ürün ve hizmet üreten 56 kuruluş katılmıştır. Kongre ile birlikte TESKON+SODEX Fuarı da Hannover Messe Sodeks Fuarcılık A.Ş. tarafından aynı tarihlerde gerçekleştirilmiştir. Kongre ve fuar etkinliklerinin tamamı MMO Tepekule Kongre ve Sergi Merkezi’nde bulunan 7 salon ve fuar alanında gerçekleştirilmiştir. Kongre, 19 kurum, kuruluş tarafından desteklenmiştir. Kongre boyunca toplam 42 oturumda 136 bildiri sunulmuştur. Kongreyi 400`ü kayıtlı delege olmak üzere, binlerce mühendis, mimar, teknik eleman ile üniversite, meslek yüksekokulu ve meslek lisesi öğrencisi izlerken, fuar 6.754 kişi tarafından ziyaret edilmiştir.
Oturumlarda tesisat mühendisliği alanındaki bilimsel, teknolojik gelişmeler ve uygulamalar ile sektörde yapılan AR-GE çalışmalarının tanıtıldığı, bilgi ve deneyimlerin paylaşıldığı bildiriler sunulmuştur. Bilimsel/Teknolojik Çalışmalar başlıklı oturumlarda tesisat mühendisliği ve ilgili alanlarda uluslararası ölçekte yenilik getiren teorik veya deneysel özgün araştırma sonuçları sunulurken, seminer ve sempozyumlarda ise uluslararası ölçekte yapılmış uygulama ve araştırmalar tartışılmıştır.
Kongre platformları aşağıda belirtilmiştir.
SEMPOZYUMLAR
- Isıl Konfor Sempozyumu
- İç Hava Kalitesi Sempozyumu
- Enerji, Bina ve Çevre Sempozyumu
- Soğutma Teknolojileri Sempozyumu
- Temel Bilimler Sempozyumu
SEMİNERLER
- Yapay Zeka
- Farklı Otomatik Söndürme Sistemleri için Seçim Kriterleri ve Genel Tasarım Esasları, Yangın Güvenliği Konusundaki Yeni Gelişmeler; Mekanik ve Elektrik Yangın Korunum Sistemlerinin Bütünleşik Tasarımı
- Konut Havalandırma Sistemi Tasarım Kabulleri ve Tasarım Giriş Parametreleri
- İklimlendirme Sektöründe Mesleki Davranış İlkeleri
- Test Ayar Dengeleme (TAD)
- Bacalar
KURSLAR
- Isı Pompası Sistemlerinde Kaynakların Araştırılması ve Uygulama Örnekleri
- Sistem Seçimi
- Bilgisayar Destekli Hidrolik Analiz Metodu ile Yangın Söndürme Sistemleri Hesaplamaları
PANEL
- Yangından Korunma Sistemlerinin; Tasarım, Uygulama, Denetim, İşletme, Bakım ve Periyodik Muayene Sürecinin Bir Bütün Olarak Değerlendirilmesi ve Mühendislerin Yetkilendirmesi
- Serbest Mühendis ve Müşavirlerin (SMM) Sorunları ve Çözüm Önerileri
FORUM
- Yapay Zeka
SABAH TOPLANTILARI
- Denetimin Kamusallığı
Kongre sonucunda aşağıdaki konuların kamuoyuna duyurulmasına karar verilmiştir:
- Meslek odalarımızın ve sektör derneklerinin tüm karşı görüşlerine karşın, hükümetin mesleğimizi yakından ilgilendiren İmar Kanunu, Yapı Denetim Kanunu ve ikincil mevzuatta yaptığı düzenlemeler yapı üretim süreçlerinde kuralsızlığı ve denetimsizliği getirmiştir. Güvenli, sağlıklı, konforlu yapıların yapımını engellemiş olup, mesleğimize, meslektaşlarımıza, sektörümüze zarar vermiştir. Yapı üretim ve denetim süreçlerine yönelik mevzuat kamusal bir bakış açısıyla ele alınmalı, meslek odalarıyla iş birliği yapılarak yeniden düzenlenmelidir.
- Yapı denetim sürecinde denetçi olarak yer alan meslektaşlarımız ilgili alanlara uygun olarak Oda tarafından yetkilendirilmeli ve uzman oldukları alanlarda görevlendirilmelidir.
- Yapı denetim süreci bir bütün halinde değerlendirilmeli, tasarım sürecinde mesleki denetim işler hale getirilmeli ve meslektaşlarımızın Odamız tarafından verilen yetki belgelerine göre mesleki uzmanlıklarına uygun olarak proje üretmeleri sağlanmalıdır.
- Kamuda, bina üretim sürecinde hizmet veren ve çalışan meslektaşlarımız, (tasarımcı, denetçi, ruhsatlandırma) ilgili uzmanlık alanlarında eğitilip belgelendirilmelidir.
- Binanın kullanım süresince elektromekanik tesisatların bakım ve işetmesi yetkili ve belgeli teknik elemanlarca yapılmalıdır. Bu konuda özellikle meskenlerde bakım ve işletme sürecine ilişkin mevzuat eksikliği giderilmelidir.
- MMO ve sektör derneklerinin kongre, seminer, sempozyum, fuar vb. etkinlikler ile kitap, yönetmelik, norm vb. teknik belgelerin hazırlanmasında eşgüdüm halinde olması sektörü güçlendirecektir.
- Konutların temiz dış hava ile planlı olarak havalandırılması, konut içindeki kirlilik emisyonlarının kaynaklarında konut içine yayılmadan azaltılması, insan sağlığı açısından önemli ve gereklidir. Buna karşılık Türkiye’de insanların göreceli olarak daha az zaman geçirdikleri yaşam hacimlerinde havalandırma tesisatlarının zorunlu olması söz konusu iken konutlarda zorunlu değildir. Türkiye’de konut havalandırılması çevresel sorunlara duyarlı tüm ülkelerde olduğu gibi zorunlu hale getirilmelidir.
- Havalandırmanın zorunlu olduğu binalarda olduğu gibi konutlarda havalandırma sistemlerinin geliştirilmesi için, tasarımın ilk adımı olan tasarım kabulleri ve giriş parametrelerinin tanımlanmasından, sistem bileşenlerinin akreditasyonuna, uygulama ve denetimine kadar tüm fazlar için mevcut ve eksik veriler/alanlar belirlenmeli, eksiklikler giderilmeli ve çağdaş, birbiriyle tutarlı yönetmelikler ve standartlar oluşturularak uygulamaya konulmalı ve denetimi sağlanmalıdır.
- İç ortamlardaki kaynakları sebebiyle bazı kirleticiler açısından iç hava, dış havaya göre daha kirli olabilmekte, dış kaynaklı kirleticiler ise şehir merkezleri, sanayi alanları vb. yerlerde dışarıdan içeriye taşınmakta, iç hava kalitesini hedeflenenin aksine olumsuz etkilemektedir. Dolayısıyla, iç mekan kirletici kaynaklarının kontrolü, kirleticilerin iç havadaki durumları, dış hava kalitesi ve ilgili etmenlerin anlaşılması insan sağlığı açısından önem arz etmektedir. Hava kirliliği, iç çevre konforunun aksine, genellikle algılanamayan bir olgu olduğundan bina sakinlerinin, iç ortam kullanıcılarının bu hususlarda farkındalığının artırılması için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Bu ihtiyaç, küresel enerji sorunu ve buna bağlı diğer sorunlar nedeniyle zorunlu hale gelen enerji tasarruf tedbirleri arasında yer alan bina kabuğunun daha sızdırmaz hale getirilmesi, iklim değişikliğine karşı direnç kazanma hedefleriyle doğal havalandırma imkanının kısıtlanması gibi durumlardan dolayı gitgide artmaktadır. Bunlara gelecekteki olası salgınlara karşı dirençlilik de eklemlendiğinde iç ortamların temiz dış hava ile planlı olarak havalandırılması, dış hava kalitesi düşük ise kirlilik kontrol süreçlerinin planlaması gerekmektedir.
- 3 Nisan 2012’de yürürlüğe giren “Bürokrasinin Azaltılması ve İşlemlerin Basitleştirilmesine Yönelik Başbakanlık, Bakanlıklar, Bazı Bağlı ve İlgili Kuruluşlar ve Üniversitelere Ait 84 Adet Yönetmelik” kapsamında; Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinde ve Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte vb. ardı ardına yapılan değişiklikler ile yapı ruhsat aşamasında ruhsat vermeye yetkili merciler haricinde, üçüncü taraf denetimi özelliği taşıyan projelerde itfaiye görüşü ve meslektaşlarımızın mesleki ve özlük haklarının devre dışı bırakılmıştır. Yaşanan yangın olayları ve sahada tespit edilen uygunsuzlukların gösterdiği gibi yeniden, projelerde itfaiye görüşünün alınması ve meslektaşlarımızın mesleki ve özlük haklarını iade edecek düzenlemelerin acilen yerine getirilmesi gerekmektedir.
- Yangın Sistemleri ile ilgili ekipmanın her durumda çalışır halde (emre amade) tutulması için bir plan dahilinde, çalıştırma “yönergesine” uygun olarak belirli periyodlarda bakım, periyodik kontrol testlerinin yapılması gerekmektedir. Bu kontrol ve bakım işlemleri kişilerin insafına bırakılmayacak şekilde, ilgili bakanlık bünyesinde oluşturulacak bir otomasyon sistemi ile takip edilebilecek bir mekanizmanın oluşturulması ve ilgili odaların da içinde olduğu bir komisyon tarafından kriterler belirlenerek, “Yangın Sistemleri İşletme ve Bakım Yönetmeliği” ve “Yangın Sistemleri Periyodik Muayene Yönetmeliği” mevzuatları hazırlanarak yayımlanmalıdır.
- AFAD veya ilgili başka bir kuruluş altında merkezi olarak, ülke genelindeki Belediyelere bağlı itfaiyelerin istatistik verilerinin toplandığı ve değerlendirildiği, ülke genelindeki itfaiye amirlerinin ve TMMOB’ye bağlı ilgili Mühendis, Şehir Plancıları ve Mimar Odalarının temsilcilerinin de katıldığı, periyodik olarak bir araya gelerek görüş alışverişinde bulunulduğu, belirtilecek görüşlerin raporlandığı, eğitim ve danışmanlık hizmetinin sağlandığı bir birim kurulmasının gerekli olduğu görüşü oluşmuştur.
- Sektörde ortak ve ulusal ölçekte mesleki davranış ilkeleri (etik) konusunun yaygınlaştırılması için çalışma grubu kurulmalıdır. Sürdürülebilir bir gelecek için mesleki davranış ilkeleri hem meslektaşlar arasında hem de ortaöğretimde verilecek eğitimler ile yaygınlaştırılmalıdır.
- TAD ile doğru sistem kurulması, enerji verimli sistemlerin yaygınlaşması ve şartnamelere eklenmesi ve BEPTR’ye dahil edilmesi gerekmektedir. TAD gelecekte sayıca da artacak veri merkezlerinde enerji anlamında, hastaneler ve yüksek yapılarda kritik ve hayati öneme sahiptir.
16. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Teskon+Sodex Fuarı`nın niteliği ve niceliğiyle çağdaş, demokratik, sanayileşen bir Türkiye yaratılması sürecine katkıda bulunacağı inancı ile yukarıdaki istemlerimizin yaşama geçirilmesinin takipçisi olunacak ve 17. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Fuarı aynı anlayış ile ulusal ve uluslararası katılımı daha da artırılarak gerçekleştirilecektir.
TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI