Kamusal Yapılarda Güneş Enerjisinin Pasif Kullanımı ve Tasarıma Yansıması

Kamusal Yapılarda Güneş Enerjisinin Pasif Kullanımı ve Tasarıma Yansıması

A. Erkan Şahmalı

Yapı endüstrisinde Güneş Enerjisinin Pasif Kullanımının (GEPAK), yapı enerji gereksinim maliyetlerini düşürdüğü gerçeği artık herkesçe kabul edilmektedir. GEPAK, ilk yatırım maliyetini artırıcı bir unsur değildir. Ancak GEPAK’ın başarısı, yapıların doğru tasarlanması ile mümkündür. Tasarımcılar yatırım maliyetini düşürmek amacıyla kendilerini sadece mevcut yalıtım yönetmeliklerine uymakla yükümlü görmekte, işletme sürecini göz ardı etmekte, farklı tasarım çözümleri ortaya koymamaktadır. Yatırımcı ise istenen yapı konforunu elde edebilmenin tek yolu olarak elektronik kontrollü ve yüksek yatırım maliyetine sahip sistemleri kullanmak olduğunu düşünmektedirler.

Binalardaki ısıtma enerjisi yükünü azaltan kontrollü ısı kazanımı, havalandırma ve aydınlatma enerjisi yükünü azaltan doğal aydınlanma ve havalandırma sağlayan pencere ve camlar, GEPAK’daki etkin ve önemli yapı elemanlarındandır. Saydam yalıtımlar ve ısıl depolar, ileri teknoloji camlar, faz dönüşümlü malzemelerle doldurulmuş ve fotokromik camlara sahip duvarlar gibi duvar, pencere ve cam üzerinde çeşitli AR&GE faaliyetleri yürütülmektedir. Şimdilik bu çalışmalar ilk yatırım maliyetleri açısından ekonomik görünmemektedir. Buna karşılık basit fizik kuralları ve mevcut teknoloji kullanımı ile başarılı, düşük yatırım ve işletme maliyetine sahip konforlu binalar elde etmek mümkündür.

Gündüz kullanımı yoğun kamusal binalarda GEPAK’ın desteklenmesi ve tasarımcının yönlendirilmesi, uygun tasarım prensiplerinin ve öğelerinin kullanımıyla yapı işletme ekonomisine önemli ve olumlu katkılar sağlanabilecektir.