Ali Kılıçarslan, Tuğba Tetik, İrfan Kurtbaş
Geleneksel HCFC tip soğutucu akışkanların şu anda Avrupa Birliği Ülkelerinde kullanılmadığı ve Amerika Birleşik Devletlerinde de 2010 yılından itibaren kullanımdan kalkacağı bilinmektedir. HFC tip soğutucu akışkanların ve özellikle HFC-134a’nın Avrupa Birliği ülkelerinde 2011 yılından itibaren üretilen araçların klima sistemlerinde kullanılmasının yasaklanacağı da bilinmektedir. Bu nedenlerden dolayı alternatif soğutucu akışkanlar üzerine yapılan çalışmalar artarak devam etmektedir. Bu çalışmada, R502, R507A ve R500 gibi azeotropik, R404A ve R410A gibi yakın azeotropik soğutucu akışkanların buhar sıkıştırmalı soğutma çevriminde performans ve bazı çevrim parametreleri açısından karşılaştırılmaları enerji analizinde en yaygın kullanılan EES-V8.683-3D yazılımı kullanılarak geliştirilen bir program yardımıyla yapılmıştır. Farklı buharlaştırıcı (-30ºC / 5ºC) ve yoğuşturucu sıcaklıkları (30ºC / 51ºC) ve izantropik verimin (0.5/ 1) çevrimin soğutma tesir katsayısı üzerine etkisi incelenmiştir. Çevrimde kullanılan akışkanlar ayrıca kompresör çıkış sıcaklığı ve basınç oranı açısından da karşılaştırılmıştır. R500 soğutucu akışkanı, yoğuşturucu ve buharlaştırıcı sıcaklıkları ve izantropik verimin arttırılması durumunda en büyük soğutma tesir katsayısı değerlerini alırken, R404A soğutucu akışkanı en küçük değerleri almaktadır. Her üç çevrim parametresinin arttırılması durumunda da, R410A ve R502 soğutucu akışkanları için çevrimde yaklaşık olarak aynı soğutma tesir katsayısı değerleri elde edilmiştir. İzantropik verim ve yoğuşturucu sıcaklığı sabit tutulurken, buharlaştırıcı sıcaklığı arttırıldığında çalışmada kullanılan bütün soğutucu akışkanlar için kompresör çıkış sıcaklığı ve basınç oranı azalmaktadır.