Hasan Acül
Enerjinin üretim, iletim, dağıtım ve tüketim aşamalarında, endüstriyel işletmelerde, binalarda, elektrik enerjisi üretim tesislerinde, iletim ve dağıtım şebekelerinde, ulaşımda, iklimlendirme tesislerinde enerji verimliliğinin artırılması günümüzde en önemli başlık haline gelmeye başlamış, doğal kaynakların bu amaçla daha geniş kullanımı için sistemler geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam etmektedir.
Serbest Soğutma (Doğal Soğutma) ya da literatürdeki genel adlandırma ile “free cooling” sistemleri yaygın olarak kullanılan enerji verimliliği uygulamalarındandır. (Yazının devamında tanımlama olarak “Serbest Soğutma” terimi kullanılacaktır.) Serbest Soğutma sistemleri Sulu ve Havalı Sistemlerde yapılan uygulamalar olmak üzere iki temel kategoridedir.
Kazandırdığı verim artışı ile soğutma suyu ihtiyacı olan sistemlerde işletme maliyetlerini düşüren Serbest Soğutma sistemi ve özellikle kuzey ülkeleri ağırlıklı olarak Avrupa’da yaygın biçimde kullanılan, A.B.D dahil diğer ülkelerde giderek yaygınlaan Chilled Beam (Soğuk Tavan) sistemi enerji verimliliği amaçlı etkili sistemlerdir.
Makalede, bu iki sistem hakkında bilgi aktarılarak iklimlendirme tesisatlarında enerji verimliliğinin önemine vurgu yapılmaktadır.