Binalarda Yaşam Döngüsü Sistem Sınırlarının BEP Yönetmeliği Çerçevesinde İrdelenmesi

Binalarda Yaşam Döngüsü Sistem Sınırlarının BEP Yönetmeliği Çerçevesinde İrdelenmesi

Nilay Özeler Kanan, Burak Hozatlı

1987 yılında Brundtland Raporunda; sürdürülebilirliğin sınırları çizildiğinde ekolojik, ekonomik ve sosyal hedeflerinde sürdürülebilir olması gerektiği konusu vurgulanmıştır. Ülkemizde inşaat sektörü ve binalar tamda ekolojik ve ekonomik sürdürülebilirliğin kesişim noktasında bulunmakla birlikte sosyal sürdürülebilirlik ihtiyacı neredeyse göz ardı edilmektedir. Binalarla ilgili ekolojik sürdürülebilirlik konusunda, kaynakların korunumu ve ekosistem korunumunun sağlanması gerekmektedir. Ekonomik sürdürülebilirlik içinse uzun dönem kaynak verimliliği ve düşük kullanım maliyetleri gibi şartlar istenmektedir.

Binalar, evrende kapladıkları hacimleri ve hızlı bir şekilde üretilebildikleri için oldukça hızlı olarak da doğal dengesizliğe neden olmaktadır. Bu nedenle kaynak korunumu, ekosistem tahribatı, kaynak verimliliği ve düşük kullanım bedelleri gibi konular incelenerek binaların çevresel etki performanslarını ortaya çıkartacak yöntemler geliştirilmesi ihtiyacı oluşmuştur. Yaşam Döngüsü Değerlendirme (YDD) yöntemi bunlardan en bilinenidir. Bu yöntem, alt sistemleri içeren sistematik bir yaklaşımdır.

Binalarda Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi yöntemi; üretim, yapım, kullanım, yıkım ve geri dönüşüm gibi 5 farklı alt sistemi kapsamaktadır. Binalarda Enerji Performansı (BEP) Yönetmeliği oluşturan ilgili standartlar gereği sadece yapım ve kullanım aşamasında uyulması gereken hükümlerden ve kurallardan bahsetmektedir. Bu kurallar ve ilgili standartlar, binaların enerji performanslarının ve karbondioksit salımlarının hesaplanmasında yol göstermektedir.

Bu bildiri ile Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi yönteminin sistematiği ve 5 farklı alt sistemin sınırlarının Türkiye koşullarına uyumlaştırıla bilirliğinin belirlenmesi ve öneri geliştirilmesi için yürürlükte bulunan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin binanın kullanımı aşaması ile ilgili maddeleri incelenerek yönetmeliğin oluşum sistematiği ve YDD’nin yönetmeliğe adaptasyonuna dair değerlendirilmenin yapılması hedeflenmektedir.