Orhan Ekren, Macit Toksoy, Sait C. Sofuoğlu, Ziya Haktan Karadeniz, Sinan Aktakka, Güniz Gacaner Ermin, İbrahim Atmaca, Necmi Varlık
İç çevre hava kalitesi (İÇK) problemlerinin insan sağlığına önemli etkileri olduğu bilinmektedir. Konut ve işyerleri gibi okullarda da öğrenci ve öğretmenler zamanlarının çoğunu iç ortamlarda geçirdiğinden İHK’nin sağlık ve öğrenme başarısına etkileri oldukça önemlidir. Sınıflarda öğrencilerin uyuklama hali ve ilgi kaybının sebebi uygun bir havalandırmanın yapılmaması olabilmekte, bu durum aynı zamanda öğretmenlerin çalışmalarını da olumsuz etkilemektedir. Özellikle gelişmiş toplumlarda bu alanda çok sayıda araştırma yapılmakta ve okullardaki İHK’nin geliştirilmesi ile ilgili pek çok yasal zorunluluk bulunmaktadır. Ülkemizde okullara yönelik İHK çalışmalarının yapılması ve tasarım esaslarının belirlenmesi büyük bir eksiklik olup acilen yerine getirilmesi gerekmektedir.
Bu nedenlerle Makina Mühendisleri Odası, İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliği ile ”İlköğretim Okullarında İç Hava Kalitesi Eğitimi” çalışması başlatmıştır (Okullarda İç Hava Kalitesi Eğitimi: Pilot Çalışma. Macit Toksoy ve Okullarda İç Çevre Kalitesi Eğitimi Çalışma Grubu). Bu çalışma kapsamında yaklaşık 30.000 ortaokul öğrencisine, 12.500 öğretmene ve okul yöneticisine eğitim verilmesi planlanmıştır. Eğitim çalışmalarına ek olarak, Bornova’da bulunan Nihat Gündüz Ortaokulu’nda sınıfların iç hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik bir havalandırma uygulama projesi gerçekleştirilmiştir. Bu ortaokulda tüm okulu temsil edebilecek kirleticilerin en fazla olabileceği düşünülen örnek bir sınıf ele alınmış bu sınıfta iyileştirme öncesi ve sonrası İÇK ölçümleri yapılmıştır. Okulda havalandırma sistemi kurularak iyileştirme öncesi ve sonrası durum karşılaştırılarak iç hava kalitesi incelenmiştir. Buna göre, iç hava kalitesi kirleticilerinden olan sınıf içi CO2 düzeyi iyileştirme öncesi ortalama derişimin standartta izin verilen değerleri aşarak 2658 ppm’e kadar çıktığı görülmüştür. İyileştirme sonrası bu değer 1170 ppm’e düşerek %29 azalmış ve sınıf içi hava kalitesi uluslararası standartlara uygun hale getirilmiştir.