İlknur Ayri, Mesut Genişoğlu, Handan Gaygısız, Aysun Sofuoğlu, Sait Cemil Sofuoğlu
İç hava kirliliği açısından temizlik ürünleri kullanımı önemli bir kaynak oluşturmaktadır. Bir Uçucu Organik Bileşik (UOB) olan karbon tetraklorürün emisyonu, diğer UOB’ler ile birlikte klorlanmış çeşme suyundan, özellikle su sıcaklığının artırıldığı yıkanma, çamaşır ve bulaşık yıkanması sırasında oluşur. Bununla birlikte, ağartıcı olarak hipoklorit (çamaşır suyu) içeren temizlik ürünlerinde ve kullanımı sırasında, çamaşır suyu ile organik maddelerin reaksiyona girmesiyle oluşumu bu bileşik için göreceli çok daha güçlü bir kaynak oluşturmaktadır. Karbon tetraklorürün hem kronik-toksik hem de karsinojenik sağlık etkileri olması sebebiyle bu temizlik ürünlerinin kullanımı durumunda iç ortam havasından etkin bir havalandırma ile uzaklaştırılması gerekmektedir. Bu çalışmada, karbon tetraklorürün tuvalet ve banyolarda kullanılan klozet ve rezervuar tipi temizleyicilerinden emisyonu deneysel olarak incelenmiş, iç hava düzeyleri modelleme ile tahmin edilmiş, solunum yoluyla maruziyet için kanser riski değerlendirmesi yapılmıştır. Ürünlerin emisyon potansiyeli headspace katı fazlı mikroekstraksiyonu takiben GC/MS yöntemiyle incelenmiş, iç hava düzeylerinin modellenmesi için 8.9 m3 oda hacmi ve 0.5 ach havalandırma hızı kullanılmıştır. Kullanılan havalandırma hızı ile ürünlerin kullanımından kaynaklanan karbon tetraklorür konsantrasyonun sadece %5’lik kısmı uzaklaştırılabilmesine rağmen, kalan konsantrasyon için ortalama ve 95. yüzdelik kanser risk değerleri kabul edilebilir risk olan milyonda bire ulaşmamaktadır.