Nazanin Moazzen, Mustafa Erkan Karagüler, Touraj Ashrafian, Özge Aktürk
Enerji verimliliği, hayatımızın önemli bir parçası haline gelmiştir ve tüm ülkelerin sosyal ve ekonomik gelişiminin üzerinde olumlu bir etkisi olduğu açıktır. Bu konu, Türkiye’de, özellikle bina sektöründe yakıt taleplerine olan bağımlılığın artması nedeniyle kritik bir konu haline gelmiştir. Binaların yaşam döngüsü değerlendirmesinde kullanılan ve çok yüksek değerlere ulaşan enerji ihtiyacı, malzemelerin üretimi, ulaşımı, imalat ve geri dönüşümü sürecinde gereken, mekanik sistemler ve aydınlatma tarafından tüketilen, bakım, onarım ve yıkım için kullanılan enerjiyi içermektedir. Genel olarak, Yaşam Döngüsü Enerji (YDE) ihtiyacı, bina kullanım süresinde ihtiyaç duyulan enerji ile birlikte üretim, ulaşım, yapım, yıkım ve geri dönüşüm süreçleri için gereken enerji miktarı olarak özetlenebilir. Üretim, ulaşım ve imalat sürecinde kullanılan enerji gömülü enerji olarak adlandırılmaktadır.
Okullar, konut dışı bina sektörünün toplam enerji tüketiminin yaklaşık yüzde 15’inden sorumlu tutulmaktadırlar ve bu yüzden ilgili sektörün enerji verimliliğini artırmak adına çok önemli bir konuma sahiptirler. Yapım öncesi ve esnası, kullanım süreci ve yıkım için kullanılan enerji miktarları kıyasladığında, kullanım sürecinde tüketilen enerjinin diğer enerji tüketimlerinden çok daha yüksek bir miktar olduğu görülmektedir. Bu yüzden, yaşam döngüsü enerji tüketimini ve CO2 emisyonunu azaltmak için, binaların kullanım süresince tüketilen enerji en aza indirilmelidir.
Bu çalışmada, bir binanın enerji etkin iyileştirilmesinde mimari önlemlerin uygulanması ile gömülü enerji ve kullanım süresince enerji tüketimleri üzerinde yoğunlaşmaktadır ve bu sayede düşük CO2 emisyonu ve yüksek enerji performansına sahip bir eğitim binası elde etmek için yeni bir yaklaşım sunulmaktadır. Simülasyon yolu ile olan yaklaşım yöntemi, İstanbul’da bir tip okul binası üzerinde uygulanmıştır ve kullanım süresindeki birincil enerji tüketimi, dinamik simülasyon araçları olan EnergyPlus ve DesignBuilder yardımıyla hesaplanmıştır. Sonraki adımlarda binanın cephesinde farklı mimari enerji verimliliği önlemleri uygulanıp, önerilen eylemlerin YDE tüketimi ve Yaşam Döngüsü CO2 (YDCO2) emisyonları üzerindeki etkisi, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (YDD) yöntemine göre değerlendirilmiştir.